بیماری آرتریت روماتویید
بیماری آرتریت روماتویید
بیماری آرتریت روماتوئید یک بیماری مزمن، سیستمیک و پیشرونده ی بافت همبندی با علت ناشناخته است که در آن سیستم دفاعی با تولید آنتی‌بادی‌هایی موجب التهاب
و تغییر شکل مفاصل بدن می‌شود.
این بیماری شایع‌ترین بیماری التهابی مزمن مفصلی است و به‌ویژه موجب التهاب مفاصل انگشتان، مچ‌ها و زانوها و آرنج می‌گردد (۱). با توجه به این‌که علائم این بیماری به‌صورت درد و تورم، خستگی عمومی، محدودیت حرکتی و خستگی مفاصل ظاهر می‌شود درنتیجه بیماران دچار اختلال در عملکرد جسمی، روانی و اجتماعی شده و به‌طورکلی بیماری بر کیفیت زندگی آن‌ها اثر منفی خواهد گذاشت.
- میزان شیوع RA تقریباً ۱درصد جهان را دربر گرفته است (بین ۰/۳ تا ۲/۱).
- زنان تقریباً به میزان ۳ برابر بیش از مردان به این بیماری مبتلا می‌شوند.
- میزان شیوع با بالا رفتن سن افزایش می‌یابد.
- RA در تمام جهان یافت شده و کلیه نژادها را مبتلا می‌کند.
- سالانه ۷۵۰نفر در هر یک‌میلیون جمعیت به این بیماری مبتلا می‌شوند.
- در تهران حدود یک در هر صد هزار نفر و در ایران حدود ۶۰۰هزار نفر به آن مبتلا هستند.
- ۸۰ درصد کلیه بیماران در سنین ۳۵ تا ۵۰ سال به این بیماری مبتلا می‌شوند.
- حدود ۶۶درصد بیماران در دو سال اول بیماری مقداری درگیری مچ دست پیدا می‌کنند.
علائم خارج مفصلی
بیماران ممکن است دچار علائم سیستمیک مانند تب، ضعف، خستگی زودرس، بی‌اشتهایی و کاهش وزن داشته باشند. گاهی برآمدگی‌های زیرپوست به نام یا گره‌های روماتوئید دیده می‌شود. و گاهی درگیری عروق و اعصاب پوست و یا سایر اعضاء بدن مثل کلیه، ریه، طحال، کبد، بیضه‌ها و غیره و درگیری چشمی و خونی وجود دارد.
در این بیماری خشکی مفصل و اختلالات حرکتی پیشرونده بوده و گاهی به حدی می‌رسد که تعدادی از این بیماران فعالیت و تحرکشان را ازدست‌داده به‌طور کامل زمین‌گیر می‌شوند. این بیماری تنها محدودیت فیزیکی ایجاد نمی‌کند و بر جنبه‌های دیگر زندگی مثل عملکرد روانی و اجتماعی نیز تأثیر منفی می‌گذارد.
آنتی‌اکسیدان‌ها ترکیبات مهمی در رژیم غذایی هستند که با التهاب می‌جنگند. ویتامین C از آنتی‌اکسیدان‌های مهمی است که در بسیاری از میوه‌ها و سبزیجات یافت می‌شود. میوه‌ها و سبزیجات غنی از آنتی‌اکسیدان‌ها عبارت‌اند از؛ بلوبری، کدوحلوایی، سیب‌زمینی شیرین، هویج، گوجه‌فرنگی، فلفل دلمه‌ای، پرتقال، بروکلی و طالبی.
چون‌که علت این بیماری تاکنون ناشناخته مانده,درمان قطعی نیز برای آن وجود ندارد.
حتی دارودرمانی و توان‌بخشی نیز جزو درمان‌های حمایتی هستند
توان‌بخشی به شکل‌های زیر قابل انجام است
- مراقبت از مفاصل
- کاهش استرس
- ورزش
ورزش می‌تواند یکی از روش‌های درمانی موردعلاقه‌ی پزشک و بیمار باشد از طرفی بیماران و پزشکان مشاهده کرده‌اند که استفاده از مفاصل ملتهب یا مفصل روماتیسمی می‌تواند باعث افزایش درد یا سایر علائم التهاب شود.بیماران RA مکرراً اعلام کرده‌اند که استفاده از مفصل باعث افزایش درد شده و استراحت باعث تسکین درد می‌شود. لذا برای پزشک معالج مبهم است که بیمار روماتیسمی را برای دستیابی به قدرت با ورزش درمان کند یا برای رهایی از درد و التهاب مفصل درگیر را استراحت دهد.
تمرین ها :
- ورزش‌های حفظ کننده دامنه حرکات مفصلی (تمرین‌های افزایش انعطاف‌پذیری عضلات و مفاصل مانند تمرینات کششی)
- ورزش‌های افزایش‌دهنده قدرت عضلانی (دوچرخه‌سواری، تمرینات با وزنه)
- ورزش‌های استقامتی (هوازی) (مانند پیاده‌روی، آب‌درمانی)
نمونه ای از تمرینات افزایش دامنه حرکتی و مقاومتی مچ و انگشتان دست
نویسنده: مهدی اصلانی
