کولیت اولسراتیو و تغذیه مناسب

آسیابادی در این مقاله؛ به بررسی «کولیت اولسراتیو و تغذیه مناسب» میپردازد.

بیماری کولیت اولسراتیو که برخی آن را با نام کولیت روده می شناسند در واقع یک بیماری التهابی روده است که موجب بروز التهاب و زخم در دستگاه گوارش فرد می شود. کولیت اولسراتیو، داخلی ترین پوشش روده بزرگ یا کولون و راست روده را تحت تأثیر قرار می دهد. علائم این بیماری معمولاً با گذشت زمان و به مرور زمان ایجاد می شوند. کولیت اولسراتیو می تواند ناتوان کننده باشد و گاهی اوقات نیز قادر است منجر به عوارض شدید شده و به یک بیماری تهدید کننده زندگی تبدیل شود. بطور کلی اگر چه که هیچ درمان شناخته شده ای برای کولیت اولسراتیو وجود ندارد، اما درمان به موقع و صحیح می تواند علائم و نشانه های بیماری را تا حد زیادی کاهش دهد و باعث بهبودی طولانی مدت شود.

در حالی که بیماری کولیت اولسراتیو درمان قطعی ندارد اما با رعایت برخی موارد مانند تغذیه صحیح و متناسب با آن، می توان از بروز و شدت علائم جلوگیری نمود. ما در این مقاله سعی داریم که بررسی مطلب کولیت اولسراتیو و تغذیه مناسب بپردازیم.

کولیت اولسراتیو عوامل تاثیر گذار و علائم

برای درک بهتر رابطه میان کولیت اولسراتیو و تغذیه مناسب بهتر است تا ابتدا نگاهی اجمالی به این بیماری و علائم آن بیاندازیم.

کولیت اولسراتیو زمانی اتفاق می افتد که سیستم ایمنی بدن فرد ضعیف شده یا اشتباه کند. در این حالت سیستم ایمنی فرد بطور معمول، مانند سرماخوردگی به مهاجمان بدن حمله می کند. اما زمانی که فرد مبتلا به کولیت اولسراتیو باشد، سیستم ایمنی او غذا، باکتری‌های خوب روده و سلول‌هایی که روده بزرگ را پوشانده‌اند مزاحم فرض می کند. در این حالت گلبول های سفید خون که از فرد محافظت می کنند به پوشش روده بزرگ حمله می کنند و باعث التهاب و زخم در آن قسمت می شوند. پزشکان مطمئن نیستند که چرا افراد به این عارضه مبتلا می شوند معتقدند که ژن های افراد ممکن است در بروز این بیماری نقش داشته باشند. اما بطور معمول عواملی مانند نوارد زیر نیز می توانند در بروز کولیت اولسراتیو موثر باشند:

•        سن: ابین ۱۵ تا ۳۰ سال یا بیشتر از ۶۰ سال سن.

•        سابقه خانوادگی: اگر یکی از بستگان نزدیک فرد به این عارضه مبتلا باشد، خطر ابتلای او می تواند تا ۳۰ درصد بیشتر باشد.

بطور معمول غذا و استرس نمی تواند بطور مستقیم باعث ایجاد آن شوند، اما در صورت رعایت یا عدم رعایت می توانند موجب کاهش یا تشدید علائم آن شوند، بنابراین ما در ادامه مقاله به بررسی و ارائه رابطه بین کولیت اولسراتیو و تغذیه مناسب خواهیم پرداخت.

علائم کولیت اولسراتیو

علائم کولیت اولسراتیو بسته به شدت التهاب و محل وقوع آن می تواند متفاوت باشد. اما علائم و نشانه های شایع آن می توانند شامل موارد زیر باشند:

•        اسهال، اغلب همراه با خون یا چرک

•        درد و گرفتگی شکم

•        درد رکتوم

•        خونریزی مقعدی – دفع مقدار کمی خون همراه با مدفوع

•        احساس فوریت برای اجابت مزاج

•        عدم توانایی در اجابت مزاج علیرغم وجود حس اضطرار در دفع

•        کاهش وزن

•        خستگی

•        تب

•        در کودکان، عدم رشد

اکثر افراد مبتلا به کولیت اولسراتیو علائم خفیف تا متوسط را تجربه می کنند. سیر کولیت اولسراتیو ممکن است متفاوت باشد و یا حتی برخی افراد دوره های طولانی را برای رسیدن به بهبودی طی کنند.

انواع کولیت اولسراتیو

پزشکان اغلب کولیت اولسراتیو را بر اساس نوع آن به پروکتیت اولسراتیو، پروکتوسیگموئیدیت التهاب رکتوم و کولون سیگموئید، کولیت سمت چپ و پانکولیت طبقه بندی می کنند که هر کدام از آنها می توانند محدوده و بخش خاصی از روده را درگیر کرده و مشکلات مربوط به خود را برای فرد ایجاد نمایند.

کولیت اولسراتیو و تغذیه

یک فرد مبتلا به کولیت اولسراتیو می توان با رعایت رژیم غذایی ، علائم بیماری خود را مدیریت کند. البته در حالت کلی رژیم غذایی یا برنامه واحدی وجود ندارد که برای همه افراد مبتلا به کولیت اولسراتیو مناسب باشد و قطعاً رژیم غذایی برای هر بیمار با دیگری متفاوت خواهد بود. بنابراین افراد با توجه به علائم بیماری خود می توانند از رژیم های غذایی توصیه زیر استفاده کنند:

رژیم غذایی پرکالری: بسیاری از افراد مبتلا به کولیت اولسراتیو وزن خود را از دست می دهند و ممکن است درگیر مشکل سوء تغذیه شوند. یک رژیم غذایی پر کالری می تواند از بروز این مشکلات جلوگیری کند.

رژیم غذایی بدون لاکتوز: اغلب افراد مبتلا به کولیت اولسراتیو به عدم تحمل لاکتوز نیز مبتلا می باشند.

رژیم غذایی کم چرب: کولیت اولسراتیو ممکن است با جذب چربی تداخل داشته باشد و خوردن غذاهای چرب می توان علائم را تشدید کند.

رژیم غذایی با فیبرکم: این رژیم می تواند به کاهش دفعات اجابت مزاج و گرفتگی شکم کمک کند.

رژیم کم نمک: این رژیم زمانی استفاده می شود که بیماران تحت درمان با کورتیکواستروئید هستند تا بتوانند به کاهش احتباس آب کمک کنند.

رژیم غذایی بدون گلوتن: افراد مبتلا به کولیت اولسراتیو ممکن است به گلوتن نیز حساس باشند.

در پایان

بطور کلی بیماری کولیت اولسراتیو یا روده در واقع بیماری است که دلیل و علت مشخصی برای بروز ندارد؛ اما در صورتی که به آن بی توجهی شود یا درمان شروع نگردد می تواند حتی جان بیمار را نیز تهدید نماید. با وجود اینکه درمان قطعی و مشخصی نیز برای آن وجود ندارد، می توان گفت که با رعایت یک رژیم غذایی مناسب از تشدید علائم آن جلوگیری بعمل آورد.